Así se ven o pracer e a dor no cerebro.

   Na vida, todos os comportamentos posibles resúmense en dous, segundo di a neurocientífica do Instituto Texnolóxico de Massachusetts Kay Tye: buscar pracer e evitar a dor. Para facelo e seguir vivo fai falta un cerebro capaz de almacenar memoria emocional, recordos malos e bos que nos din como actuar cando volvemos a atopar ameazas ou premios. Por agora é un misterio como diferentes redes de neuronas dentro do encéfalo se encargan de procesar toda esa información. Na busca dunha explicación, en equipo de neurocientíficos de EE UU analizou en directo o cerebro de ratóns que experimentaban dor ou pracer grazas a novas técnicas de neuroimaxe. Os resultados mostran que os circuitos cerebrais que controlan as experiencias positivas e negativas están conectados e poden anularse uns aos outros. As experiencias que xeneran dor non só serían malas por si mesmas, senón que ademais, debilitarían a capacidade para procesar novas sensacións agradables. Isto pode ter importantes implicacións para o estudo de trastornos como a ansiedade, a depresión ou a adicción a drogas que poderían orixinarse cando estas conexións se descompoñen.

   O feito de que obtivesen unha instantánea deses dous entramados de neuronas en pleno funcionamento débese á introducción de moléculas fluorescentes no cerebro de ratóns que ben sufrían unhas pequenas descargas eléctricas ou recibían unha lambetada xusto despois de escoitar o son dunha alarma. Así puideron determinar que neuronas interveñen en cada un dos circuitos e, máis importante aínda, viron como estaban interconectados. Para comprobar como funciona cada un, o equipo de Tye empregou unha técnica moi novedosa coñecida como optoxenética e que permite activar ou desactivar unha parte do cerebro a vontade con luz. Iso permitiulles demostrar que cando se estimulan os circuitos que estimulan as experiencias pracenteiras, o circuito oposto bloquéase e os ratóns perden a capacidade de aprender de experiencias dolorosas e viceversa.

   O estudo desvela que ambos circuitos, formados por miles de neuronas, parten da amígdala basolateral para bifurcarse a través de sinapse en partes do cerebro específicas para bos recordos e sentimentos de recompensa (o núcleo accumbens) ou dor e medo (a amígdala centromedial).

Transformadas células canceríxenas en glóbulos brancos

  Un grupo de investigadores da universidade de Stanford (EE UU) transformou células dun cáncer do sangue en inofensivos glóbulos brancos, as defensas do noso organismo. O avance conseguiuse case por casualidade. Os científicos aislaron no laboratorio células canceríxenas dun paciente con leucemia linfoblástica de células B precursoras, un tipo de leucemis agresiva que provoca una multiplicación de glóbulos brancos inmaduros e, polo tanto inútiles, na medula ósea do interior dos ósos e da sangue.

  Coma se se tratase dunha piscina de pirañas nun zoolóxico, os investigadores, dirixidos polo médico Ravi Majeti, lanzaban ás células canceríxenas  todo tipo de nutrientes para intentar mantelas con vida e poder estudalas. Ata que Scott McClellan, un dos seus investigadores mozos, se percatou de que as células dañinas se estaban convertindo en inofensivos macrófagos, unas células defensivas capaces de engullir e facer desaparecer microbios nocivos e incluso células canceríxenas.
  Unha vez identificada a causa da metamorfose (un cóctel de proteínas que se pegan a determinadas secuencias de ADN), os científicos observaron que as novas células, aínda que conservaban algunas características dos seus país canceríxenos, non eran capaces de desencadear a enfermidade en ratóns modificados xeneticamente para non ter defensas. Para os autores, reprogamar as células tumorais para convertilas en glóbulos brancos "pode representar unha nova estratexia terapéutica".

Eclipse solar en Europa

   Hoxe, venres 20 de marzo, rexistrouse a primeira eclipse total de Sol de 2015, visible nas illas Feroe en Escocia, no Atlántico setentrional e nas illas Svalbard de Noruega, no océano Ártico. O norte de Europa disfrutou hoxe dunha privilexiada eclipse solar e uns poucos miles de persoas puideron observar durante un par de minutos o fenómeno completo desde o arquipélago noruego de Svalbard, mentres que as nubes empañaron parcialmente a experiencia nas illas Feroe.

 

   As Feroe, territorio autónomo danés situado no Atlántico, e as Svalbard, no océano Ártico, foron os únicos puntos do planeta desde os que se viu cómo o disco solar quedou hoxe completamente oculto pola Lúa. No arquipélago de Svalbard a eclipse puido contemplarse sen ningún impedimento grazas a que o ceo estaba libre de nubes, aínda que as temperaturas oscilaban entre os 15 e os 20 graos baixo cero.
   A atención á eclipse foi tamén grande en Escandinavia, onde a Lúa chegou ao 90% da superficie total do disco solar nalgúns puntos, aínda que a visibilidade estivo suxeita ás condicións climáticas.

   En Alemania foron tamén moitas persoas as que se sumaron á observación do ceo en actos organizados ou en espontáneas reunión nos parques, aínda que as nubes desluciron o espectáculo no seu extremo máis setentrional, onde a Lúa cubriu ata o 83% do Sol.

   Moito se especulara coa posibilidade de que durante a eclipse se rexistraran apagóns no país, e as principais empresas xestoras das redes de distribución de enerxía mostraron a súa satisfacción tras superar a proba sen problemas.
  

A "marea do século" chega a Francia

   Fai uns 2.000 anos, os caldeos observaron un fenómeno moi curioso. Decatáronse de que cada 223 lunacións completas (período que transcorre entre dúas fases iguais da Lúa) a Terra, o Sol e a Lúa se aliñaban, gardando entre eles a distancia mínima posible. Esas 223 lunacións completas equivalen a 18 anos e 11 días e é o ciclo que durante séculos se utilizou para predicir as eclipses.

   Pero non só as eclipses se rexistran con esa periocidade. Sempre, con esa mesma regularidade de 18 anos e 11 días, prodúcese outro fenómeno absolutamente extraordinario: una marea excepcionalmente elevada, tan alta que, para destacar a súa singularidade, coñécese co moi esaxerado nome de marea do século.

 

   Os cálculos dos caldeos terán ocasión de demostrar a súa precisión nas próximas horas cando, logo de que teña lugar a eclipse solar, comece a manifestarse dito fenómeno que, segundo as previsións, será visible desde hoxe ata o luns, pero que acadará o seu punto culminante mañá sábado. En Europa deixarase sentir sobre todo na costa da rexión francesa da baixa Normandía e, máis concretamente, na baía de Saint Michel, onde en cuestión de tan só unas horas, o nivel do mar subirá a un ritmo vertixinoso: a una velocidade de 3,60 metros á hora, uns 90 cm cada 15 minutos. En tan só seis horas, o nivel entre a preamar e a baixamar acadará os 14,50 metros de altura, equivalente a un edificio de catro plantas.

   A do sábado será a primeira marea do século do novo milenio. A última tivo lugar o 10 de marzo de 1997, e para contemplar a seguinte haberá que esperar ata o 3 de marzo de 2033, aínda que moitos expertos prognostican que a próxima non será tan espectacular como a deste ano, e que para volver a ver un fenómeno similar haberá que esperar ó 14 de marzo de 2051. A deste ano rozará o nivel máximo que pode acadar una marea. Para cacular a magnitude dunha, utilízase una escala que vai do 20 ao 120, e a de mañá chegará na baía de Saint Michel ós 119 puntos, un nivel realmente excepcional. Para facerse unha idea, a magnitude media dunha marea viva adoita rondar os 95 puntos.

   Para que haxa unha marea do século, débense producir, o máis próximos posibles no tempo, catro fenómenos: por un lado, ten que haber unha lúa nova ou chea, xa que as mareas máis elevadas se rexistran entre 36 e 48 horas despois da lúa nova ou chea, e hoxe, precisamente, hai lúa nova. Tamén é preciso ter un equinoccio, é dicir, que a noite e o día teñan exactamente a mesma duración, e hoxe ten lugar o equinoccio de primavera. Ademais, é necesario que a Lúa se atope na súa órbita arredor da Terra o máis preto posible desta, e iso é o que aconteceu hoxe na eclipse. E, por último, a cuarta condición, é que tamén o Sol estea o máis próximo posible á Terra, e esa condición, coñecida como perixeo solar, rexistrouse o pasado 4 de xaneiro, fai relativamente pouco, segundo indica Rafael Bachiller, director do Observatorio Astronómico Nacional.

 

O "Frankenstein" que quere transplantar un corpo enteiro

  O médico italiano Sergio Canavero desata a polémica ao anunciar que, en tan só dous anos, será posible o transplante de corpo enteiro, de xeito que pacientes que padezan tetraplexia, cancro ou distrofia muscular progresiva poidan substituír o seu corpo enfermo por outro san. A idea soa totalmente descabelada e moitos dos seus compañeiros xa afirmaron que non o cren. Sen embargo, o neurocientífico italiano asegura que o último obstáculo que faltaba por salvar (a conexión da medula espiñal do doante coa do receptor) xa está superado. Para intentar explicar a conexión da medula espiñal, Canavero pon o exemplo dos plátanos, pois se os partimos pola metade cun corte limpo, poderémolos unir coma se fosen un único froito.
  O científico, director do Grupo de Neuromodulación Avanzado de Turín, presentará en xuño un proxecto para realizar un transplante do corpo enteiro na conferencia anual da Academia Americana de Cirurxáns Neurolóxicos e Ortopédicos de Annapolis (Maryland, EE.UU.). Segundo el, tal operación é completamente factible cos avances médicos que xa existen na actualidade.
  "O risco de que o receptor dun órgano o rexeite, agora pódese solucionar con medicamentos, e nos transplantes de cara e mans realizados, só nun caso hobo que retirar unha man transplantada por rexeitamento, sendo isto por unha razón psicolóxica". Con isto, Canavero explica que, nos casos de transplante de corpo enteiro, o paciente deberá empregar unha especie de máquina de realidade virtual durante os tres meses previos á operación, co que se verá cun corpo similar ao que vai ter, de forma que non experimente rexeitamento psicolóxico.
  A operación durará unha 36 horas e precisaránse entre 100 e 150 profesionais para levala a cabo. Tras a intervención, o paciente manterase en coma durante tres ou catro semanas para evitar o movemento, aínda que se lle implantarán electrodos que estimularán eléctricamente a medula espiñal para fortalecer as conexións nerviosas. Logo, terá que someterse a fisioterapia para recuperar a movilidade, e nun ano estará totalmente recuperado.
  Moitas persoas xa se ofreceron para realizar esta operación (tetrapléxicos enfermos de cancro, persoas con distrofia muscular e incluso transexuais), e o custo de desta pode ascender a uns dez millóns de euros. Polo de agora, o que Canavero busca é un país no que poder levar a cabo unha operación tan innovadora, decantándose por EE.UU., China ou India, cuxos investigadores xa se ofreceron a colaborar no proxecto.
  http://www.elmundo.es/salud/2015/02/27/54ef70d2268e3ede078b456c.html
  http://www.elmundo.es/salud/2015/02/27/54ef8a0fca4741b0718b4579.html

O virus da estupidez

  Por primeira vez, un grupo de investigadores en Estados Unidos descubriu que o virus ACTV-1 (clorovirus), que ata agora só se atopara en algas, e que algúns clasifican como culpable do que chamamos "estupidez", tamén é capaz de contaxiar aos seres humanos.

  Científicos das universidades Johns Hopkins (Baltimore) e Nebraska detectaron inesperadamente que a presenza de ACTV-1 se asocia cunha disminución modesta, pero medible, no funcionamento da capacidade de adquirir coñecementos das persoas.

  Para o estudo tomaron mostras das gorxas (orofarinxes) dalgúns individuos e logo mediron as súas capacidades cognitivas. Escolleron mostras de superficies mucosas humanas porque estas conteñen variedade de  microorganismos. Sen embargo, os efectos biolóxicos dos mesmos son, en gran medida, descoñecidos, polo que os investigadores seleccionaron participantes sans para o proxecto, ou que, polo menos, non tivesen un diagnóstico de males psiquiátricos. Finalmente, os autores da investigación atoparon a presenza de ATCV-1 nas mostras da gorxa de 40 de 92 individuos analizados.

  Segundo os resultados, as persoas que portaban o virus mostraban un coeficiente intelectual máis baixo que os participantes que non o tiñan. Ademais, presentaban alteracións na súa capacidade de discerñimento, menor conciencia espacial e problemas de atención. Ao parecer, unha das motivacións do estudo foi que o clorovirus se encontrara no tecido cerebral dalgúns cadáveres humanos, pero non se lograra establecer se a infección acontecera antes ou despois da morte.

  Co fin de corroborar os resultados, os investigadores levaron a cabo o experimento de introducir o clorovirus no tracto intestinal de 9 a 11 semanas de idade. Estes concluíron que os animais que foran infectados tiveron menos habilidades cognitivas, memoria de recoñecemento e capacidade motriz, que os demais. Ademais, o virus afectou ao hipocampo, área comprometida coa aprendizaxe e a formación da memoria. Polo que parece, o ATCV-1 afecta á corteza cerebral e, mediante un proceso de inflamación ou de acción directa, pode alterar, lentificar ou trastornar temporalmente o curso do pensamento.

  Por outra parte, o clorovirus non é o único que causa este tipo de efectos en quenes o contraen. De feito, calquera que ataque o sistema nervioso central dos seres humanos pode ocasionar ditos efectos cognitivos, como, por exemplo, o virus do herpes.  http://www.elmundo.es/espana/2014/11/16/5467aaf2ca4741a1378b4583.html

Despertar da sonda New Horizons na súa viaxe hacia Plutón

  A sonda New Horizons, lanzada pola NASA o 19 de xaneiro de 2006 co obxectivo de investigar Plutón, o único "planeta" do Sistema Solar que aínda non foi visitado por unha nave terrrestre, está a piques de chegar ao seu destino despois de 9 anos e máis de 2.900 millóns de km percorridos.

  Trátase da terceira nave máis veloz xamais construída polo home, a cal viaxa a unha velocidade de 54.000 km/h para alcanzar o seu obxectivo o 15 de xullo de 2015. Esta rapidez pódese apreciar, por exemplo, na súa chegada á órbita da Lúa en 9 horas,  á altura de Marte en dous meses e medio, cando o normal é tardar 9 meses, e o seu acercamento a Xúpiter case un ano despois do seu lanzamento, do cal saíu beneficiada, xa que o campo gravitatorio do planeta máis grande do Sistema Solar lle proporcionou unha velocidade maior da que levaba cando partíu da Terra.

  Actualmente, a sonda xa debería ter saído do seu estado de hibernación (exactamente, o pasado sábado 6 de decembro, ás 8:00 GMT), no cal estivo somerxida case toda a viaxe co propósito de non gastar a enerxía necesaria para realizar as investigacións, a excepción de dúas activacións anuais para revisar os sistemas críticos, calibrar instrumentos, recompilar datos científicos, ensaiar actividades para o encontro con Plutón e realizar correccións de rumbo cando era necesario.

  O obxectivo da misión é, principalmente, investigar Plutón mediante a toma de diversas fotografías, pois non chegará a pousarse sobre a súa superficie. A máxima aproximación terá lugar á distancia de 12.450 km, para logo sobrevoar a Caronte, o maior dos seus 5 satélites coñecidos. Logo disto, a nave pasará de largo (pois non orbitará arredor do planeta) para realizar estudos, entre 2015 e 2020, dalgúns obxectos do cinturón de Kuiper, un lugar dominado pola gran cantidade de asteroides, cometas e planetas ananos, todos eles xeados ao estár sometidos a temperaturas de 230ºC baixo cero.

http://www.abc.es/ciencia/20141207/abci-horizons-despierta-pluton-201412062139.html
http://www.abc.es/ciencia/20140610/abci-sonda-horizons-aproxima-pluton-201406091746.html